Đã bao giờ bạn hỏi một người có vẻ như đến từ Anh và nhận được câu hỏi như trên chưa? Nếu như bạn chưa biết nhiều về lịch sử hình thành của Vương Quốc Anh, có lẽ bạn sẽ một chút bối rối vì English hay Briton đều dịch là người Anh cả. Vậy có gì khác biệt? Tại ga Brtish Way thứ sáu tuần này, English4ALL sẽ cùng bạn những phân biệt rõ một số tên gọi dùng để chỉ Vương Quốc Anh mà bạn có thể hay nhầm lẫn nhé. All aboard.
Nếu bạn gặp một người đàn ông nói giọng Anh trên đường phố Hà Nội, đừng bao giờ vội vàng hỏi họ “Are you English?” (Bạn là người Anh ah?” nhé, mà thận trọng hơn, nếu bạn nghĩ rằng người đàn ông đó đến từ Vương Quốc Anh, hãy hỏi “Are you British/Briton?” nhé.
Vì sao???
Vì tên gọi chính thức và đầy đủ của Vương Quốc Anh là The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland (UK) – dịch tiếng Việt là Vương Quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai Len. Vương quốc Anh hay còn gọi là Anh Quốc được hợp thành bởi các nước nhỏ là Anh (England), Scotland, xứ Wales và Bắc Ai Len (Northern Ireland)
Bản đồ Vương Quốc Liên Hiệp Anh và Bắc Ai Len (The United Kingdom – www.english4all.vn
Mặc dù đã hợp thành một vương quốc, nhưng các nước thành viên vẫn được xem là riêng biệt trong những tư duy vùng miền rõ rệt, trong các giải đấu thể thao, trong các quyền và luật định mà họ được Vương quốc Anh uỷ thác. Hãy nhìn sang Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ với 50 bang, và mỗi bang có những bộ luật riêng của mình, nhưng vẫn nằm trong quyền lực của chính quyền liên bang, thì ở Vương Quốc Anh cũng vậy, mặc dù một số lĩnh vực như giáo dục và chăm sóc y tế được trao quyền riêng cho ba trong số bốn nước. Mỗi nước được trao những quyền riêng biệt và khác nhau, duy nhất chỉ có Anh (England) là do chính quyền Vương Quốc Anh trực tiếp điều hành. Trong chính trị và chủ quyền đối với quốc tế, chỉ có duy nhất Vương Quốc Anh (The United Kingdom) được ghi nhận.
Tên gọi “Great Britain” dùng để chi phần lãnh thổ bao gồm Anh (England), Scotland, và xứ Wales – KHÔNG bao gồm Bắc Ailen (Northern Ireland). Đôi khi người ta nhầm lẫn giữa “Great Britain” (tạm dịch là Đảo Anh) với “The United Kingdom” (Vương Quốc Anh). Sở dĩ như vậy là vì tổ chức Tiêu chuẩn Quốc Tế (ISO) đặt mã quốc gia cho Anh Quốc là GB và GBR và họ coi Bắc Ai Len là một tỉnh trực thuộc. Nếu bạn nghĩ rằng, Bắc Ai Len giống như kiểu một đứa con riêng của Vương Quốc Anh thì cũng đúng.
Lịch sử hình thành Vương Quốc Anh ngày nay khởi nguồn từ Anh (England) và xứ Wales gia nhập vào năm 1536. Sau đó Scotland và Anh hợp lại vào năm 1707, cùng vớ Wales từ trước đó nữa chính thức hình thành lên “the Kingdom of Great Britain” (Vương Quốc Anh -bao gồm toàn bộ lãnh thổ đảo Anh). Ireland gia nhập vào năm 1801, từ đó mới hình thành nên “Vương Quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai Len”. Đến năm 1922, một số hạt ở miền Nam Ai Len lại quyết định rút ra khỏi Vương Quốc, từ đó chỉ còn phần lãnh thổ phía bắc đảo Ai Len là thuộc Anh.
Tóm lại
Great Britain bao gồm England, Scotland, và Wales (Toàn bộ lãnh thổ đảo Anh)
United Kingdom (UK) bao gồm England, Scotland, Wales, và Northern Ireland ( Tên gọi đầy đủ là Vương Quốc liên hiệp Anh và Bắc Ai Len) (Toàn bộ lãnh thổ đảo Anh và vùng phía Bắc của Đảo Ai Len)
England (Anh) = Chỉ là một phần ,lãnh thổ phía Tây Nam của đảo Anh
Và để tôn trọng người được hỏi khi bạn hỏi ai đó có phải là người đến Vương Quốc Anh không, hãy hỏi “Are you British/Briton?” thay vì hỏi “Are you English?” bởi vì người Scotland (Scottish) và người Wales (Welsh) có lòng tự tôn dân tộc rất cao, họ không bị gọi bằng tên của một nước khác.
Giống như bạn là người Kinh, sẽ không thích bị ai đó hỏi là “Cậu là người Bana ah?”
Hoàng Huy