Nếu như màu đỏ thường được gắn liền với sự may mắn, tốt lành thì màu đen lại hay bị mang tiếng với những điều không hay, không như ý muốn. Tuy nhiên, không phải lúc nào màu đen cũng xấu xí như vậy. Hãy thử một góc nhìn khác về màu đen qua chuyến tàu ngôn ngữ của English4ALL tới ga I am Idiom ngày hôm nay, chắc chắn bạn sẽ ít nhiều tìm thấy được những điều thú vị với những thành ngữ có thể bạn chưa biết bắt nguồn từ màu đen. Màu đen có đáng ghét hay không, điều đó tùy thuộc vào: Bạn là ai?
1. Nếu bạn là một giám đốc doanh nghiệp hay đơn giản bạn chỉ là một khách hàng của ngân hàng, chắc chắn bạn sẽ không bao giờ ghét màu đen. Bởi vì nếu tài khoản của công ty hay cá nhân bạn “in the black” tức là bạn không có nợ nần gì, có số dư dương và tình hình tài chính khả quan.
Ví dụ: I wish my accounts were in the black.
(Tớ ước gì tài khoản của tớ có xiền nhỉ)
2. Tuy nhiên, nếu bạn là người dân, và đặc biệt là bạn đang sống ở Việt Nam vào mùa hè, chắc chắn bạn sẽ rất thù ghét màu đen, bởi vì sau mỗi cơn bão hoặc trong những ngày nắng nóng cao điểm, rất có thể cả khu phố của bạn có thể bị “black out” – mất điện. Những lúc như thế, chắc chắn bạn sẽ kêu gào EVN đừng có “black the city out” nữa phải không?
Ví dụ: The lightning strike blacked the entire town out.
(Đợt sấm chớt làm mất điện toàn thanh phố)
The manager blacked out the whole building during the emergency to prevent an explosion.
(Ông quản lý cắt điện toàn bộ tòa nhà trong tình huống khẩn cấp để đề phòng cháy nổ)
3. Nếu bạn là người làm công ăn lương, bạn sẽ không chỉ thích màu đen, mà còn thích cả màu trắng nữa, nhất là khi ký hợp đồng lao động, mọi điều khoản, trách nhiệm , quyền lợi và nghĩa vụ của bạn được “in black and white” – viết thành văn bản, hợp đồng, có “giấy trắng mực đen” phải không? Nhớ nhé, mọi giao dịch tốt nhất là nên được “put something down in black and white” – viết thành văn bản.
Ví dụ: It’s an obligation. It’s in black and white in your contract.
(Đó là một nghĩa vụ. Nó đã được ghi rõ ràng trong hợp đồng của anh)
4. Nếu bạn là một đứa trẻ sinh ra trong một gia đình có anh và chị đều rất ngoan ngoãn, tử tế, liệu bạn có muốn trở thành “black sheep of the family” không – là kẻ ngỗ ngược, hư hỗn, không cố gắng, không giống với những người còn lại trong nhà.
Ví dụ: Phong Huynh is the black sheep of the family. He’s always in trouble with the police and restaurants by eating without paying.
(Phong Huỳnh là đứa con hoang của gia đình. Hắn luôn gặp rắc rối với cảnh sát và các nhà hàng vì cái tật ăn quỵt không trả tiền)
5. Dù bạn là một người yêu quý động vật, đặc biệt là loài gấu trúc, nhưng chắc chắn bạn sẽ không thích có “đôi măt đen” (black eye) như chúng phải không? Vì mắt gấu trúc bẩm sinh đã có sẵn cặp mắt đen, còn nếu bạn có “mắt đen” thì chắc là do nhân tạo thôi, do ai hoặc cái gì đập vào. Có vẻ là không đẹp và chắc chắn là đau.
Ví dụ I got a black eye from walking into a door.
(Tôi bị tím mắt vì va vào cánh cửa)
I have a black eye where John hit me.
(Thằng John đánh tớ tím mắt)
Đôi khi, có những va đập, những tổn thương làm bạn đau, nhưng không chỉ ở mắt, mà có khi lại đau ở trong lòng, người Anh gọi đó là “black and blue”
Ví dụ: I’m still black-and-blue from my divorce.
(Tôi vẫn còn đau đớn lắm sau vụ ly hôn)
What is that black-and-blue mark on your leg?
(Chân làm sao thâm tím thế kia?)
6. Bạn đã từng đọc tác phẩm Chí Phèo rồi phải không? Chí Phèo thực ra đâu có đáng sợ, xấu xa như dân làng vẫn nghĩ phải không? Thực ra hắn cũng đã có những lúc sống rất tốt, rất người, rất muốn lương thiện. Người Anh có câu “The devil is not so black as he is painted” (Quỷ dữ vẫn còn có linh hồn)
Ví dụ: I can’t believe that actress is as cold- hearted as the gossip columns say she is. The devil is not so black as he is painted.
(Tôi không tin là cô nữ diễn viên đó lại vô tâm như báo lá cải nói. Quỷ dữ vẫn có linh hồn chứ.)
7. Nếu như đi học, bạn được điểm 5 thì đừng vội chê thằng bạn bên cạnh chỉ được 4 nhé. Người Việt có câu “Chó chê mèo lắm lông”, còn người Anh thì họ nói “pot is calling the kettle black” (Cái ấm chê bình nước đen)
Ví dụ:
My sister says I dress funny, but if you’ve seen some of the clothes she wears, you know it’s a case of the pot calling the kettle black.
(Bà chị tớ nói tớ ăn mặc buồn cười, nhưng nếu cậu mà nhìn thấy vài bộ quần áo mà bà ấy mặc, cậu sẽ hiểu thế nào là chó chê mèo lắm lông)
8. Nếu bạn là một quý ông thành đạt, chắc là bạn sẽ thích màu đen, không chỉ thích complet đen, cà vạt đen, mà thích cả những “black tie event” nữa chứ. Vì đó là những sự kiện trang trọng mà bạn buộc phải mặc lễ phục, đeo nơ đen và có cơ hội quen biết rất nhiều người quan trọng.
Ví dụ: I need to know if it’s going to be a casual get-together or a black tie event.
(Tôi cần phải biết đó là một cuộc gặp gỡ thông thường hay một sự kiện trang trọng)
9. Nếu bạn là tín đồ của thời trang, chắc chắn bạn sẽ thích màu đen, bởi vì nếu những gì bạn mặc được gọi là “the new black” – chưa chắc bộ đồ của bạn đã màu đen, đơn giản đó là màu hot nhất, thịnh hành nhất, mốt nhất tại thời điểm đó.
Ví dụ: Designers say that brown is the new black.
(Các nhà thiết kế nói rằng cái màu nâu đó đang là màu mốt nhất)
10. Nếu bạn làm ở Chi cục Quản lý thị trường, có khi bạn ghét màu đen lắm nhỉ, bởi vì những vấn đề của “the black market” – thị trường chợ đen, thị trường không hợp pháp sẽ luôn làm bạn phải bù đầu với công việc.
Ví dụ: Be careful of what you buy on the black market – it’s not always good quality.
(Cẩn thận với những thứ bạn mua từ chợ đen nhé – không phải lúc nào cũng là hàng tốt đâu)
Hoàng Huy